Page 14 - RSG_MAG_18_AE

sanat hakkında - { mayıs 2019 }
Kırmızılı Klasik Çiniler
14 İTÜ RSG | 05/2019
16. yüzyılın ikinci yarısından itibaren çinilerin renk prog- ramına efsanelere konu olan kırmızı sıraltı tekniği eklenir. İznik çini sanatının en parlak dönemi olarak kabul edilir. Kanuni Dönemi’nde üretilen bu çiniler, Mimar Sinan tara- fından kapsamlı kullanılmaya başlandığından karo üreti- mi evânî üretiminin önüne geçer.
Saray Başnakkaşı Karamemi üslubunun hakim olduğu çi- nilerde lale, karanfil, sümbül, gül, zambak, menekşe, servi, bahar dalları, asma yaprakları ve serbest kompozisyonlar izlenir. Kalyonlar ve balıksırtı desenler, hayvan figürleri çeşitli formdaki üzerinde yer alır. Hatayi, rumi ve bulut- lu kompozisyonlara devam edilmiştir. Dönemin yetkin örnekleri, Süleymaniye ve Rüstempaşa Camii ile Kanuni Sultan Süleyman Türbesinde de görülür.
17. yüzyılın ikinci yarısından itibaren yaşanan ekonomik sıkıntılar İznik çinisi üretimine olumsuz yansır. Mercan kırmızısı ve diğer renklerin bozulmaya başlar, sır kalite- si düşer. Ardından gelen bezemelerdeki aksaklıklarla İz- nik çinilerinin parlak günleri sona erer. 18. yüzyılda İznik atölyeleri kapanmıştır artık. Üretimdeki boşluğu Kütahya doldurmaya başlar. 20. Yüzyılda ise İznik’te ve Kütahya’da üretim canlandırılması için çalışmalar yürütülür.